کد مطلب:24441 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:25

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

چگونه مي توان وجود خدا را احساس كرده و به آن يقين پيدا كنيم؟

اگر مقصود از درك ذات الهي، پي بردن به حقيقت هستي او است؛ چنين چيزي محال است؛ چرا كه محدود نميتواند بر نامحدود احاطه پيدا كند. ولي اگر مقصود يافتن خداوند و يقين به او است، اين مقوله ميسر است ولي راه آن دشوار است.
يقين به خداوند، اقسامي دارد و براي رسيدن به هر يك، راهي ويژه را بايد پيمود:
الف) يقين عقلي و نظري (علم اليقين): اين مرحله، اولين مرتبه يقين و نيل به آن كمال قوت نظري است. براي رسيدن به اين مرتبه، بايد جهاد و خيزش علمي، كلامي و فلسفي نمود و با تحقيقات و كاوشهاي پردامنه، ادله گوناگون مربوط به وجود خدا و مباحث مربوط به صفات و اسماي الهي را بررسي و حجاب شبهات را يكي پس از ديگري خرق نمود تا بتوان از پرتو خورشيد تابان معرفت، بهره گرفت. در اين زمينه مطالعه كتابهاي زير سودمند است:
1. بهترين راه شناخت خدا ، محمدي ري شهري؛ 2. آفريدگار جهان، مكارم شيرازي؛
3.اثبات وجود خدا، چهل تن از دانشمندان؛
4.خدا در قرآن، شهيد بهشتي؛
5. اصول فلسفه و روش رئاليسم، ج 5، علامه طباطبايي - شهيد مطهري ؛
6. كليات فلسفه، ترجمه دكتر مجتبوي؛
7. علل گرايش به ماديگري، شهيد مطهري.
ب ) يقين قلبي و شهودي: در اين مرحله به جاي سير با پاي چوبين استدلال، با بال تزكيه و تصفيه نفس از جميع رذايل و خبائث (از جمله خودبيني و دنيا پرستي كه ام الرذائل است) و با آراستن دل به جميع اوصاف محموده و عبادت و بندگي خالصانه، ميتوان خدا را با تمام وجود يافت. به قول حافظ:
شرح مجموعه گل مرغ سحر داند و بس
ورنه هر كو ورقي خواند معاني دانست
از اين رهگذر به آن جا ميتوان رسيد كه اميرالمؤمنين(ع) فرمود: اني لم اعبد ربا لم اره؛ خدايي را كه نبينم بندگياش نميكنم.(الكافي، ج1، ص98). اين كشف شهودي و احساس باطني نيز مراتبي دارد كه اول آن عين اليقين و آخر آن حق اليقين است و هر يك از آن دو را نيز درجاتي است بيشمار. آن كه به چنين جايگاه رفيعي رسيد، ديگر جهان شگفت خلقت را دليل و مقدمه بر اثبات وجود خدا قرار نميدهد؛ بلكه به كشف لمي با رؤيت جمال و كمال حق، مخلوقات را - كه چيزي جز فعل او و درعين ربط و تعلق به او نيستند - باز خواهد شناخت. چنان كه حضرت ابا عبدالله(ع) در دعاي شريف عرفه به محضر حق عرضه داشت: ... كيف يستدل عليك بما هو في وجوده مفتقر اليك، ايكون لغيرك من الظهور ما ليس لك حتي تكون الاثار هي التي توصل اليك، عميت عين لاتراك عليها رقيباً ؛
چگونه بر تو به چيزي استدلال شود كه در وجود به تو نيازمند است؟! آيا غير تو ظهوري افزون بر تو دارد تا آشكار كننده تو باشد؟ راستي كي پنهان گشتهاي تا نيازمند دليل براي راهنمايي به سويت باشي؟ و كي دور گشتي تا آثار و نشانهها، رساننده به سويت باشند؟ آه، چه نابيناست چشمي كه تو را مراقب خود نبيند!